Ez dakit egongo den zenbaki miresgarriagorik matematikan... Toki guztietatik agertzen da, espero ez den adierazpen gisa gainera. Phi izenarekin ezagutzen da, ziurrenik bere obretan kontutan hartu zuen Phidias eskultore grekoaren omenez, eta 1'61803... hasten den zenbaki irrazional hau da:
Bere lehen agerpena K.a. 2600. urtearen inguruan izan zen Egipton, Keops-eko piramide nagusiaren neurrietan agertzen baita hiru neurri desberdinetan; horietako bat: piramidearen triangeluetako baten altuera eta ertzaren arteko zatiketa bi aldiz phi da. Grezia klasikoan dugu bere erabilera anitzaren abiapuntua Atenasko Partenoiaren proportzioetan, geroago zenbait artistek erabilera hori zabaldu zutelarik (adibidez, Leonardo da Vinciren Gioconda pintura ospetsuan).
Hala ere, bere azterketa sakonagoa Euklides eta Platonen eskuetatik datorkigu hori dena baino lehen: "zuzenki bat urrezko proportzioan egongo da zatiturik, zuzenki eta zati handienaren artean, zati handien eta txikienaren arteko proportzioaren berdina denean". Erlazio hori ebaztean agertzen zaigu, hain zuzen, zenbaki irrazional hau, x^2-2x-1 = 0 ekuazioaren soluzio gisa (egiaztatu dezakezu, jadanik ezaguna duzun bigarren mailako ekuazioen formula erabiliz...).
Aritmetikako zenbait eragiketetan ere agertzen da espero ez den modu batean, alboko bi eragiketetan ikus dezakegun bezala.
Baina bere agerpenik interesgarrienetako bat geometrian aurkitzen da, oso modu desberdinetan agertzen baita: urrezko laukizuzenean, pentagraman edota espiral logaritmikoan. Eta ez hori bakarrik: hain egokia eta polita iruditzen zaigu proportzio hau, gaur egungo gauzarik arruntenetan ere badagoela, kreditu txartelen neurrian, besteak beste (alde luzea alde motzarekin zatituz lortuko duzu).
Fibonacci italiarrak XIII. mendearen hasieran bere segida ospetsuaren gaiak aurrekoekin zatituz lortzen zela ere ohartu zen, eta horrek urrezko zenbakiaren agerpena dakarkigu, esaterako, naturaren alor askotan. Beheko lehendabiziko irudian "Nautilus" moluskua ikus dezakegu. Espiral logaritmiko baten arabera dago egina, eta espiral hau urrezko laukizuzenen arabera definitua dagoela egiazta dezakegu irudian.
Bigarren irudiari dagokionez, Leonardo da Vinci izan zen gorputzaren proportzio orekatuak marrazki honetan adierazi zituena. Ondoren, Luca Pacioli-k 1509. urtean argitaratutako liburuaren azalean agertzen da; liburu horretan, eraikinen eta giza gorputzaren proportziorik egokienak zeintzuk diren idazten du, eta dirudienez, gizakiaren altuera (karratuaren aldea) eta zilborretik eskuraino dagoen distantzia (zirkunferentziaren erradioa) zatituz, urrezko zenbakia lortzen da.
Azkenik, eta goiko hirugarren irudia arreta handiz begiratzen badugu, Fibonacci-ren segidaren zenbakietako batzuk aurkituko ditugu gure behatzen falangeen luzeran: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21... Lehen esan den bezala, ondoko gaia aurrekoarekin zatituz berriz ere hurbiltzen gara urrezko zenbakiaren baliora: 1'618... Hau omnipresentea, baita gure gorputzean ere aurki behar ditxosozko zenbaki hau! Saia zaitez zure eskuan, agian urrezko zenbakia aurkituko duzu eta.
Dena den, hau laburpen txiki bat besterik ez da izan, zenbaki bitxi eta misteriotsu honi buruzko informazio izugarri baitago; zuen irudimen eta jakinduriari opari bat egiteko, hemen dauzkazue interesgarriak suerta daitezkeen zenbait esteka: